Koud douchen, gezond of niet?

Heb jij weleens een koude douche genomen? Je kunt er veel baat bij hebben, zoals een betere doorbloeding, vermindering van spierpijn en een sterker immuunsysteem. Het kan echter ook schadelijk zijn voor je gezondheid als je last hebt van bepaalde medische aandoeningen. Wil je net zoals zoveel anderen beginnen met koud douchen maar twijfel je nog? Lees dan zeker verder, want ik vertel je wat de voordelen zijn, maar ook wat de nadelen kunnen zijn.

7 Voordelen van koud douchen

Dit zijn de gezondheidsvoordelen van koud douchen:

1. Koud douchen kan de bloedsomloop verbeteren

Wanneer je je lichaam blootstelt aan koud water vernauwen de bloedvaten zich. Er stroomt extra bloed naar het hart, de hersenen en de lever en minder bloed naar de ledematen. Dit is een natuurlijk beschermingsmechanisme.

Om de goede lichaamstemperatuur te behouden begint het bloed sneller te circuleren. De bloeddruk stijgt en het bloed wordt met een veel hogere druk door onze organen gepompt. De cellen worden zo optimaal gevoed en voorzien van extra zuurstof. Wanneer je regelmatig een koude douche neemt train je de spiertjes in de aderen en houd je de aderen in een goede conditie. 

2. Het geeft je immuunsysteem een boost

De schok van koud water stimuleert de aanmaak van witte bloedcellen in je lichaam. Deze zijn belangrijk voor de afweer tegen bacteriën, virussen en schimmels. Door vaker een koude douche te neme versterk je dus je weerstand en loop je minder kans om ziek te worden.

3. Positieve invloed op je mentale welzijn

Een koude douche nemen is niet alleen goed voor je lichamelijke gezondheid. Het kan ook een positieve invloed hebben op je mentale welzijn. Een koude douche stimuleert namelijk de aanmaak van endorfines (het gelukshormoon). Dit helpt om stress te verminderen en het zorgt voor een beter humeur.

4. Goed voor huid en haar

Koud douchen is ook goed voor de gezondheid van je haar en huid. Warm water droogt de huid uit en dat kan voor vervelende klachten zorgen zoals jeuk of eczeem. Met koud water blijft het vettige laagje op je huid aanwezig wat je normaalgesproken met warm water wegspoelt. Koud water is ook goed voor je haar. Vooral als je last hebt van pluizig haar. De haarschubben sluiten zich bij koud water en dat zorgt voor minder pluis en glanzender haar. Het nadeel is wel dat je haar vetter blijft dus misschien beter om met lauw water je haar te spoelen 😉.

5. Een hogere vetverbranding

In ons lichaam hebben we twee soorten vetweefsel. Wit en bruin vetweefsel. Het witte vet is slecht vet, en ontstaat als we meer calorieën nemen dan we nodig hebben om te functioneren. Deze calorieën worden niet omgezet in energie maar opgeslagen als vet.

Bruin vet is juist goed en het zet energie om in warmte door de verbranding van calorieën en wit vet. Wanneer je koud doucht activeer je bruin vet, omdat het lichaam dan extra hard moet werken om warm te blijven. Hoe meer bruin vet je hebt, hoe sneller je verbranding is. En uiteindelijk betekent dat ook dat je meer af kan vallen.

6. Meer energie

Koud douchen geeft je energie. In eerste instantie komt dit door de adrenaline maar ook door de signalen die de zenuwuiteinden naar je hersenen sturen. Deze signalen hebben een opwekkend effect en geven je dus energie. Dit zorgt voor een natuurlijke energie boost. Het maakt je direct een stuk alerter.

7. Vermindering van ontstekingen

Na een koude douche is er een behoorlijke toename van het stofje interleukine-6 in ons lichaam. Dit stofje is vooral betrokken bij het remmen van ontstekingen in het lichaam.

De kou is niet zo eng als je denkt. Geleidelijke blootstelling door middel van koud douchen geeft je vaatstelsel een workout, waardoor je vet verbrandt en er hormonen vrijkomen waar je je lekker door voelt.

Wim Hof

Nadelen van koud douchen

Een koude douche mag dan heel gezond zijn, voor bepaalde mensen is het wellicht beter om het bij een warme douche te houden.

Voor wie is een koude douche niet geschikt?

Een koude douche is niet geschikt voor mensen met:

Een hartaandoening

Omdat het lichaam een schok krijgt bij een plotselinge stroom koud water, kan het gevaarlijk zijn voor mensen met een hartaandoening.

Astma, bronchitis of andere aandoeningen aan de luchtwegen

Koude lucht inademen kan voor mensen die last hebben van astma, bronchitis of andere aandoeningen aan de luchtwegen problematisch zijn.

Hoge bloeddruk

Heb je last van een hoge bloeddruk dan is een koude douche ook niet aan te bevelen. Lage temperaturen (inclusief koud weer) vernauwen de bloedvaten. Als gevolg hiervan stijgt de bloeddruk omdat er meer druk nodig is om het bloed door vernauwde bloedvaten te persen.

Wat zegt onderzoek over koud douchen?

In 2015 is er een onderzoek gedaan door arts-onderzoeker Geert Buijze van het AMC, die vanuit persoonlijke ervaring op de hoogte was van de positieve effecten van koud douchen. Lezers van de Quest konden toen meedoen aan zijn Cool Challenge, een maand lang koud douchen. Aan dat onderzoek deden 3018 gezonde mensen mee die verdeeld werden in vier groepen. De eerste groep moest elke dag 30 seconden koud douchen, de tweede groep 60 seconden, de derde groep negentig seconden en de laatste groep mocht gewoon warm douchen.

Wat bleek? De mensen die koud douchten (ongeacht hoe lang) meldden zich minder vaak ziek dan degenen die warm douchten. Beide groepen voelden zich wel ziek, maar degenen die een koude douche hadden genomen voelden zich minder ziek waardoor ze wel gewoon konden werken. Het meest gemelde gunstige effect was een toename van energieniveaus. Een nadelig effect (bij 13%) was een onaangenaam aanhoudend koud gevoel in het lichaam.

Enige kanttekening die bij dit onderzoek moet worden gezet is dat de deelnemers allemaal gezond waren en zelf hun resultaten moesten bijhouden. Ook is de mogelijkheid van het placebo effect aanwezig omdat de deelnemers wisten wat de bedoeling was van het onderzoek.

Conclusie

Zoals je ziet zitten er voordelen en nadelen aan koud douchen. De gezondheidsvoordelen worden door ontzettend veel mensen (en ook artsen) ervaren. Zelf ken ik ook meerdere mensen die koud douchen of regelmatig een ijsbad nemen volgens de Wim Hof methode (the Iceman) en die voelen zich echt beter en energieker dan daarvoor. Echter, wetenschappelijk bewijs kan ik (nog) niet terugvinden in studies die zijn gedaan.

Luister altijd goed naar je lichaam en kies de douchetemperatuur die voor jou het beste werkt.

Tip: begin rustig, dus na het warm douchen afspoelen met koud water. Start bij je voeten en je benen, dan de armen en dan je buik en rug. Sla je hoofd eventueel de eerste weken over. Probeer het de eerste keer zo’n 20 tot 30 seconden vol te houden. Bouw dit de eerste week langzaam op tot 90 seconden en werk uiteindelijk toe naar 3 minuten. Houd je lichaam ontspannen en adem rustig in en uit.

Durf jij het aan om koud te douchen of houd je het liever bij comfortabel warm?

Veel gestelde vragen